O jąkaniu
Zamieszczono dnia: 21.06.2008

Mało kto z ludzi zastanawia się dłużej nad problemem jąkania. Terminem tym określamy ogólnie zaburzenia płynności mowy. Problemy te u niektórych są jedynie nieznaczne, a u innych bardzo dokuczliwe, czasem wręcz uniemożli­wiające normalne życie. Jąkanie wbrew pozorom jest poważnym problemem społecznym, ponieważ aż ok. 2% społeczeństwa jąka się. Wśród dzieci, współczynnik ten, wg niektórych badań, może być nawet kilkukrotnie wyższy! Na szczęście u części dzieci jest to tzw. jąkanie fizjologiczne, które przez wielu uważane jest za pewien etap rozwoju mowy i jąkanie samo ustępuje po pewnym czasie (więcej szczegółów na ten temat w artykule "Prawidłowa niepłynność mowy a jąkanie" - przyp. red.).

Osoby jąkające niezwykle łatwo izolują się od społeczeństwa, ponieważ bardzo często są źle przyjmowane przez nieuświadomionych w tym względzie innych ludzi. Osoby jąkające mogą mieć problemy z najprostszymi czynnościami związanymi z komunikacją werbalną – choćby niemożliwe mogą być rozmowy telefoniczne, zakupy w sklepie, załatwienie spraw urzędowych, czy nawet zapytanie się o godzinę. Jak wiadomo bez tych czynności nie da się żyć i osoby jąkające się niestety są skazane przy ich wykonywaniu na spore problemy. Nagminne jest odkładanie słuchawki przez niejąkajacego się rozmówcę, bardzo często jąkanie wzbudza śmiech, zdziwienie czy zniecierpliwienie. Powszechne jest również uważanie osób jąkających się za niedorozwinięte a czasem nawet za umysłowo chore. Wszystkie te problemy powodują coraz większą izolację osób jąkających od społeczeństwa i paradoksalnie pogłębiają powszechną społeczną niewiedzę na ten temat.

Profesjonalna terapia jąkania polega głównie na tym, aby zniwelować u chorego wszelkie obawy związane z mową i skłonić taką osobę do normalnych kontaktów społecznych. Bardzo często już sama zmiana podejścia do problemu powoduje zmniejszenie, a z czasem nawet zniknięcie jąkania. Niestety proces ten może trwać nawet długimi latami, wymaga długotrwałej terapii psychologicznej oraz logopedycznej, co nie zawsze przynosi dobre rezultaty, najczęściej z prostego względu – brak wiary w sukces, brak motywacji, cierpliwości, czy zły odbiór przez społeczeństwo.

Specjaliści od lat na całym świecie szukają przyczyn powstawania jąkania oraz opracowują nowe terapie, jednak mimo wszystko problem w dalszym ciągu pozostaje nierozwiązany. Podstawą wszystkich najskuteczniejszych terapii jest przede wszystkim zmniejszenie tempa mowy oraz miękkie wypowiadanie głosek. Terapia jest wspierana przez psychologa, który motywuje jąkającego do większego otwarcia na innych, pomaga uwierzyć w siebie i w sukces terapii. Przy odpowiednim zaangażowaniu pacjenta terapia na pewno przyniesie pozytywne rezultaty, jednak zwykle nie oznacza to całkowitego pozbycia się jąkania. Skuteczna terapia uczy jąkającego radzić sobie z niepłynnością, tak że jąkanie staje się niewidoczne dla rozmówcy, bądź jak ma to miejsce w innych terapiach – stosowana technika, w znacznym stopniu, uniemożliwia jąkanie.

Ważnym elementem terapii są również kontakty pomiędzy samymi osobami jąkającymi. W tym celu działają w wielu miejscowościach tzw. grupy samopomocy dla osób jąkających się, tak jak np. warszawski klub osób jąkających się. W takich grupach jąkający mogą poznać problemy oraz sposoby radzenia sobie z tymi problemami, wypracowane przez innych. Grupy samopomocy pozwalają jąkającym stopniowo otwierać się na ludzi oraz ćwiczyć swoją mowę wspólnie z innymi jąkającymi. Spotkania takie bardzo często prowadzone są przez specjalistów logopedów-psychologów, dzięki czemu grupa jest na bieżąco z najnowszymi sposobami radzenia sobie z jąkaniem oraz może je w bezpieczny sposób stosować, pod okiem specjalisty. Grupa samopomocy to nie tylko pomoc w terapii ale również bardzo dobra okazja do spotkań towarzyskich z wieloma ciekawymi osobami, które mają podobne problemy.

Niestety poważnym problemem w funkcjonowaniu takich grup jest często niewiedza samych jąkających, że takie spotkania się w ogóle odbywają.

Dlatego, bardzo Was prosimy, jeżeli są w Waszym otoczeniu osoby jąkające się, poinformujcie je o takich spotkaniach, a jeżeli sami się jąkacie, zapraszamy Was serdecznie!

Razem pokonamy jąkanie!

Nasze spotkania są również otwarte dla osób, z różnych względów, zainteresowanych problematyką jąkania.

Z serdecznymi pozdrowieniami
Jarosław Mrozowski - klubowicz ;-)